FANTOOM . SLUIMER
cd
38:04
René Aquarius : drums
Otto Okke : saxophones
Dirk Serries : electric guitar
Martina Verhoeven : double bass
Performed and recorded at White Noise Studio, Winterswijk (NL), December 30th 2014. Mixed and mastered by Marlon Wolterink and René Aquarius.
Sleeve notes : Guy Peters.
Layout : Rutger Zuydervelt
REVIEWS
“‘Sluimer’ is dan ook een weergaloze plaat die je niet zonder schuldgevoel voortijdig kunt afzetten.” Opduvel – Netherlands
“**** rating! Fantoom is a quartet that feature Serries, his wife, autodidact double bass player Martina Verhoeven (who is also a gifted photographer), drummer René Aquarius, and sax player Otto Kokke, both from the Dutch group Dead Neanderthals, with whom Serries played in their Endless Voids project on the 2014 edition of the Incubate festival in Tilburg, Netherlands. The quartet debut album, a limited-edition vinyl, is a free-improvisation that was recorded in studio in December 2014. The quartet plays one piece, the 38-minutes “Sluimer”, that revolves around the buzzing bow drone work of Verhoeven and develops organically along this course. Serries minimalist, effects-laden and loops, Kokke sax shrieks shouts and Aquarius patient yet powerful pounding tension building enrich Verhoeven rough, possessed attack with layers of resonating textures. At times this piece sound close to the dramatic sonic rituals of Yodok III, another group of Serries, but the tone here is more dark and direct. “Sluimer” is a sound-poem that its hypnotic intensity is built slowly and methodically by this collective quartet until its inevitable massive, epic climax, and then Verhoeven changes the course and leads the quartet into a quieter, peaceful coda.” Freejazz Blog
“Na osi czasu cofamy się o pół roku z okładem. Grudzień 2014 roku, jesteśmy w White Noise Studio (co za nazwa!), w holenderskim Winterswijk. Małżeństwo Verhoeven – Serries wciąż jest z nami. Dołącza para muzyków, wspólnie uprawiających mocne granie w formacji Dead Neanderthals (co za nazwa!) – René Aquarius na perkusji i Otto Kokke na saksofonach. Podmiot wykonawczy określają jako Fantoom, zaś 38 minutową, jednotrakową rejestrację, dystrybuowaną oczywiście na czarnym krążku, postanawiają nazwać Sluimer (tf155, 2015).
Od pierwszej sekundy tego niezwykłego spektaklu dźwiękowego kontrabas Martiny dokonuje cudów! Dźwięki dobywane smyczkiem wprost z piekielnych otchłani, brzmią mięsiście i barokowo. Są delikatnie zabrudzone, dzięki czemu smakują jeszcze lepiej. W ten ultra tembr kontrabasu wplata się dronowa, wielowymiarowa ekspozycja gitarowa, tuż za nią piskliwy saksofon w bardzo wysokim rejestrze i perkusja, która znaczy teren i wbija słupy graniczne. Talerze rezonują. Pachnie ponadgatunkowym majstersztykiem! Post-industrial, post-ambient, post-minimal acoustic drone! Recenzent mnoży skojarzenia, a głowa płonie mu z nadmiaru emocji (choć narracja wije się, jak upasiony wąż po kilku posiłkach). Martina nieustannie zdziera skórę ze strun. Wciąż gra nieodkrytą sonatę Bacha i krwawi obficie, choć ma zdecydowanie płodny dzień. Dirk w głębokiej rzece, po samą szyję, bez możliwości powrotu. Ta pozornie spokojna improwizacja systematycznie eskaluje się (z kajetu recenzenta: kolejna najlepsza płytaw katalogu, jeśli to semantycznie ma ręce i nogi). Rene od czasu do czasu sugeruje proste, rockowe rozwiązania perkusyjne, ale w tym niebywałym tyglu wrażeń, to doskonały dramaturgicznie zabieg! Kolejny być może dowód na to, że we współczesnej improwizacji multigatunkowe doświadczenia muzyków są niezbywalnym atutem i potrafią wykreować wartość dodaną.
W połowie tej wspaniałej podróży Martina, choć wciąż eskaluje na boku, potrafi soczyście w wklejać się w drony generowane przez gitarę i saksofon. Genialna dominacja trwających pasaży. Perkusja nieustannie tyczy swój szlak i funkcjonuje trochę na zasadzie kontrapunktu dla pozostałej trójki muzyków. Eskalacja w rozkwicie. Trudno wskazać personalnie lidera tych wydarzeń, ale z pewnością najwięcej wnosi tu szalona kontrabasistka, która nie przestaje prowokować swoich mężczyzn (tym, który najdobitniej reaguje w tym akurat momencie jest Otto na saksofonie). Crazy game! Po 25 minucie muzycy sugerują sobie wzajemnie krok w kierunku wybrzmiewania, ale są tak naładowani energetycznie, że proces idzie cokolwiek opornie (Martina w stanie orgazmu permanentnego!). Motorniczym spięć energetycznych zdaje się być w perspektywie całości Rene i jego czupurna, pyskata perkusja. Samoeskalująca się maszyna improwizacyjna! Gdy w końcu dojdzie już do wybrzmiewania finałowego – zjawisko jest niebywale urocze, repetytywne i brutalnie precyzyjne. Stopa wygłasza mowę końcową (jakże by inaczej!), a saksofon czyni lekki zaśpiew na ostatni już dźwięk! Genialne nagranie!” Spontaneous Music Tribune – Poland
“In de serie ‘A New Wave of Jazz’ presenteert het Nederlandse platenlabel Tonefloat de lp ‘Sluimer’ van Fantoom. Het is de achtste plaat die in deze serie uitkomt. Fantoom bestaat uit Dirk Serries (gitaar), zijn echtgenote Martina Verhoeven (contrabas) en – daar zijn ze weer – beide Dead Neanderthals René Aquarius (drums) en Otto Kokke (saxofoon). De laatste twee werkten al samen met Serries tijdens het Incubate Festival in 2014 in een meer dan tachtig minuten durende dark ambient trip, eerder dit jaar uitgebracht onder de noemer ‘Endless Voids’.
‘Sluimer’ is één lang stuk van achtendertig minuten. Afspraken zijn van tevoren niet gemaakt, maar de vier muzikanten weten elkaar al improviserend makkelijk te vinden. Op deze plaat is het tevergeefs zoeken naar solo’s of andere egoverhogende muzikale strapatsen. Nee, het kwartet zoekt gezamenlijk naar een totaalgeluid waarin spanning en intensiteit de sleutelwoorden zijn.
De opening is voor Verhoeven die direct imponeert door al strijkend heerlijk ruwe, schurende klanken aan haar contrabas te ontlokken. Serries, gitarist gespecialiseerd in ambient- en droneklanken, zit wat verder weg in de mix maar zijn lange tonen zijn desondanks goed te onderscheiden. Kokke bevindt zich, intens blazend, voornamelijk in de hogere regionen en ook hij treedt niet op de voorgrond. De drum- en bekkenslagen van Aquarius zorgen niet voor een steady beat of ritme, maar benadrukken eerder het drone-karakter van de muziek. In het meest beweeglijke en dynamische deel van de plaat, vanaf pakweg minuut achttien, gaan de muzikanten meer los maar ook als onstuimig wordt gespeeld blijft de controle.
Al zoekende gaan de muzikanten hun weg en dat leidt tot een verkennende zoektocht die je achtendertig minuten lang meesleurt. De muziek is abstract, zonder melodie, maar bijzonder dynamisch en intens tot op het bot. ‘Sluimer’ is geen warme deken die je over je heen voelt; je voelt juist de spanning die gecreëerd en opgebouwd wordt. De intensiteit van het stuk neemt langzaam toe, bereikt een climax vanaf het begin van kant twee, en wordt aan het eind weer afgebouwd. De spanning blijft echter voelbaar totdat de laatste klank is weggestorven.
Het is bijna niet te geloven dat volledig geïmproviseerde muziek zo organisch, ongekunsteld en hecht kan klinken als Serries, Verhoeven, Aquarius en Kokke laten horen op deze lp. Na meerdere luisterbeurten gaat nog steeds niets van de opwinding verloren. Sterker nog, die neemt alleen maar toe. ‘Sluimer’ is dan ook een weergaloze plaat die je niet zonder schuldgevoel voortijdig kunt afzetten.” Opduvel – The Netherlands
“fantoom = dead neanderthals + 2/3 of 3 seconds of air. heisst: schlagzeug, saxofon, (kontra-)bass und gitarre. heisst rau und direkt; improvisiert, nah. clash der instrumentalen haltungen zwischen flächenaufbau und agitation, zwischen einem zugehen auf die hörer, einem zugehen auf die anderen musiker und dem kampf mit dem eigenen instrument; domptieren, zwingen, die oberhand gewinnen und trotzdem interagieren, in der waage halten und immer auf dem sprung zum ausbruch. steigern und verdichten bis in die unendlichkeit; wie ein ewiger aufbau, gleichzeitig wie ein ewiger auslauf, paradoxerweise immer stärker zusammen kommend und trotzdem bis fast zum ende scheinbar auch gegen genau das wehrend. ein aufhören verweigern; neue ziele immer direkt hinter dem auftauchenden horizont… neue koalitionen finden, mit dem wissen um ihre brüchigkeit. keine gnade wem auch immer, am wenigsten gegenüber sich selbst. definitiv eine aufnahme, die keine hörunterbrechung will, die die hörer wie unvorhersehbar beeinflussen, mitnehmen will; die dies auch erst dann so ausspielen kann, die gehört genau so anschiebt wie es die musiker möglicherweise gegenseitig untereinander taten, im studio.” Unruhr – Germany
“Voor Dirk Serries is 2015 het jaar waarin hij zich opwerpt als teamspeler. De gitarist neemt deel aan verschillende gelegenheidsprojecten, meestal in een duo- of trio bezetting. Uitzondering wordt gemaakt met het kwartet Fantoom, waar naast Serries zijn echtgenote Martina Verhoeven op contrabas, saxofonist Otto Kokke en drummer René Aquarius deel van uitmaken. De laatste twee zijn ook actief onder de noemer Dead Neanderthals. ‘Sluimer’ is gebaseerd op en krijgt vorm via totale improvisatie. Zonder enige vorm van voorbereiding treffen de vier elkaar in de studio. ‘Sluimer’ is één lange track waarin de muzikanten elk hun eigen pad uitstippelen en toch elkaar vinden als een eenheid. De donkere bas tonen van Verhoeven die de strijkstok hanteert trekken het stuk op gang. Kokke kiest voor schrille saxofoon klanken, Serries voor zweverige, sluimerende gitaarpassages. Het drumpatroon van Aquarius is beheerst en minimalistisch. Gaandeweg zoeken de instrumenten hogere sferen op. De opbouw is langzaam en geduldig. De intensiteit neemt toe, het volume gaat de hoogte in. De muzikanten laten elk van hun instrumenten primeren, maar komen wonderlijk genoeg toch terecht in een instinctief samenspel, waarin interactie ontstaat en het geheel uitmondt in een soort van gecontroleerde kakofonie. Naar het einde toe neemt het volume opnieuw af, wordt er afgebouwd en keert men terug naar waar het ooit begon: de stilte van de studio ruimte voor de muzikanten die betreden. ‘Sluimer’ is een tijdsopname van waar improvisatie kan toe leiden. Het is één van die vele facetten en zeker niet het laatste wapenfeit van Dirk Serries zijn muzikale reis, waarbij hij steeds op zoek is naar nieuwe handlangers om zijn uitstroom aan muzikale ideeën en exploten gestalte te geven.” Dark Entries – Belgium
“In the case of Sluimer, the four entered the studio without any preparation or previous meetings as a quartet, their goal simply being the realization of an album-long setting. It’s Verhoeven who gets things moving, the opening moments dedicated to guttural stabs with the bow and her raw attack setting the tone for what follows. The others join in, tentatively at first, with sharp phrases of their own draped across the bassist’s growl: Kokke shrilly bleating in an upper register, Serries emitting shards, and Aquarius shading the mass with cymbal flourishes. As one might expect, any trace of tentativeness quickly goes by the wayside as the four dig into their shared creation, building it up and tearing it down repeatedly as the piece advances. They develop the music patiently, attentive to each other in the way they let the material build in natural manner. As aggressive as Aquarius’s pounding crash cymbal accents and snare rolls are, for example, they’re never more ferocious than the expressions of his partners. In general terms, the approach on Sluimer is more textural than melodic; the four don’t initially state a main theme and then return to it, but instead individually contribute towards a slow-motion expansion of tumultuous force. It’s almost impossible not to think of someone like Peter Brötzmann when piercing squeals by Kokke rise over the convulsive mass, but Fantoom ultimately stakes out its own particular corner of the noise-drone firmament as the piece develops. As forceful as the group’s sound is on the recording, one can only begin to imagine the lethal wail it would get up to in a live setting.” Textura- Canada
A New Wave Of Jazz 
You must be logged in to post a comment.