Last Saturday the fifth edition of JAZZBLAZZT’s open air festival took place at the mesmerizing OZO LAND in Hunsel (The Netherlands), an DIY art oasis led by Eric Wijffelaars. A blast it was and perhaps one of the ultimate examples on how the DIY philosophy can generates creative, innovative and spontaneous platforms. Dutch webzine OPDUVEL was there too and wrote a lovely review about the complete festival, including the quartet performance of label-affiliates PATRICK DE GROOTE (on trumpet), PETER JACQUEMYN (on double bass), DIRK SERRIES (on guitar) and MARTINA VERHOEVEN (on piano). Photos are by Jan Kees Helms.

“Voor het tweede jaar op rij ziet de organisatie van het kleinschalige festival JazzBlazzt @ OZO Land zich genoodzaakt het aantal mensen dat getuige mag zijn van een avond vol vrije muziek te beperken. Formule 1 en voetbalwedstrijden mogen in Nederland door duizenden mensen worden bezocht; een klein festival krijgt daags voor het evenement bezoek van de handhaving. Die laat zich op de dag zelf niet zien.

Het festival vindt plaats bij Atelier-OZO (OZO Land), op het terrein rondom een onder andere als atelier dienst doende boerderij in het Limburgse Hunsel. Het is de vijfde editie dit jaar en gelukkig is het iets minder warm dan in 2020, toen de thermometer in de middag de 37 graden aantikte en het ’s avonds nog lang zeer warm bleef. Het terrein is sfeervol als altijd, de sfeer is relaxt en de line-up is gericht op (vrije) improvisatie, waarbij de organisatie ervoor heeft gezorgd dat daarbinnen de nodige afwisseling plaatsvindt.

Mofaya! (1)
Het festival start ontstuimig met een optreden van Mofaya! Onlangs verscheen daarvan het sterke album Like One Long Dream, waarop de bezetting is uitgebreid tot een kwartet (met trompettist Jaimie Branch en bassist Luke Stewart). Op JazzBlazzt @ OZO Land zijn het de kernleden John Dikeman (tenorsax) en Aleksandar Škorić (drums) die de muziek verzorgen. Het zijn twee muzikanten die de nodige decibellen weten te produceren. De saxofonist en de drummer zijn ook twee muzikanten die met hun fysiek laten zien dat ze zich vol overgave in hun geïmproviseerde muziek storten. Dikeman blaast iedereen van de sokken als hij dat wil, maar Škorić is een van de muzikanten die op het heftige saxspel een krachtig antwoord heeft. Tijdens het festivaloptreden is er ruimte voor enige nuance, maar blijft vooral de tomeloze energie de voornaamste drijfveer. De muzikale kopstoot neemt zo’n tien minuten in beslag. Dan is het concert al afgelopen, tot veler verbazing.

Hupata
Hupata is een vanuit Amsterdam opererend, maar internationaal trio bestaande uit de Poolse Marta Warelis (piano en objecten), de Argentijnse Ada Rave (tenorsax, basklarinet en objecten) en Yung-Tuan Ku (percussie en objecten). Waar Mofaya! vooral hard en groot uitpakt, daar moeten Warelis, Rave en Ku het hebben van kleine geluiden als belangrijkste ingrediënt van de improvisaties. Ku heeft een tafel voor zich met allerhande voorwerpen, speelgoed waarmee zij uiteenlopende lichtvoetige en ludieke klanken produceert. Warelis en Rave gebruiken hun hoofdinstrument niet om een volle sound te produceren, maar maken muziek van het fijngevoelige soort waarin plaats is voor subtiele improvisaties. Het speelse element is belangrijk en in zekere zin is de muziek ook humoristisch. Van een gimmick is overigens nergens sprake: elk geluid, hoe klein en hoe vreemds soms ook, maakt onderdeel uit van de muzikale zoektocht die gewoon erg goed klinkt. Zodra Warelis en Rave hun hoofdinstrument laten voor wat die is en met fluitjes en klankschaaltjes in de weer zijn, vormt dat geen al te groot contrast met het spel op de piano, sax en basklarinet. Op delicate wijze staat de muziek als een huis. De leden van Hupata blijken overigens in verwarring te zijn gebracht door het korte optreden van Mofaya! en denken dat het eigen optreden ook kort moet worden gehouden. Gelukkig komt men net op tijd tot het inzicht dat nog een stuk mag worden gespeeld, zodat nog wat langer genoten kan worden van de vrolijk stemmende muziek van het drietal.

De Groote, Jacquemyn, Serries & Verhoeven
Bij de reguliere JazzBlazzt-concerten vaak geziene muzikanten zijn gitarist Dirk Serries en pianist Martina Verhoeven. Tijdens het festival maken zij deel uit van een Belgisch kwartet dat verder bestaat uit contrabassist Peter Jacquemyn en trompet- en bugelspeler Patrick de Groote. Laatstgenoemde is een veteraan in de Belgische freejazz-scene, actief sinds 1965 en na een lange onderbreking weer actief geworden. Hij is ook het bewijs dat het spelen van vrije muziek niet aan leeftijd gebonden is. De man oogt op het podium wat fragiel maar voelt zich thuis in de soms robuust uitpakkende muzikale uitingen van de drie andere muzikanten. Ook Jacquemyn is overigens een muzikant met een lange staat van dienst. Tijdens het festival is hij de meest in het oog springende muzikant, stevig staand achter en naast zijn contrabas, waarmee hij welhaast een fysieke eenheid vormt. Het concert kenmerkt zich door veelzijdigheid. Er is ruimte voor individuele expressie die vooral door Serries, Verhoeven en Jacquemyn wordt benut. De gitarist is zijn onnavolgbare zelf, gebogen over zijn instrument zoekend naar nieuwe geluiden en mogelijkheden. Mooi is hoe een tikkend patroon van hem de basis vormt voor een gedeelte waarin de piano en bas dat patroon gebruiken om een totaalsound te creëren die aanstekelijk werkt. Verhoeven maakt niet alleen gebruik van de pianotoetsen, maar beroert ook de snaren van het instrument rechtstreeks. Jacquemyn is inventief in de weer, gebruik makend van de achterkant van zijn strijkstok, stokken stekend tussen de bassnaren en met de handen de snaren opzij duwend of bij elkaar pakkend. Tussen al deze muzikale experimenteerdrift is De Groote een baken van rust, zijn momenten pakkend met fraai melodieus spel maar ook spelend met louter lucht en muzikaal moeiteloos opboksend tegen de geldingsdrang van de andere muzikanten.

Kuhn Fu
Na een volledig Belgisch kwartet is het weer tijd voor een internationaal gezelschap. De leden van Kuhn Fu komen uit Duitsland (gitarist/bandleider Christian Kühn), Israël (basklarinettist Ziv Taubenfeld), Turkije (contrabassist Esat Ekincioglu) en Engeland (drummer George Hadow). Vanavond krijgen zij gezelschap van gastmuzikant John Dikeman en omdat die uit Amerika afkomstig is, staan er vijf verschillende nationaliteiten op het podium. Kuhn Fu omschrijft zichzelf als ‘a paranoid prog punk jazz performance’ en dat is niet ver bezijden de waarheid. De band maakt heuse songs, vaak met een stevige rockinjectie, waarbinnen ruimte bestaat voor improvisaties. Met Dikeman in de gelederen krijgt de muziek extra power. Als geheel ligt de muziek wat makkelijker in het gehoor dan die van de andere acts op het festival en als afwisseling is dat zeer welkom. Kühn zorgt voor een komische noot die bij het publiek in de smaak valt, maar dat gaat niet ten koste van de soms stevige maar altijd smaakvolle licks en tricks die hij uit zijn elektrische gitaar tovert. Taubenfeld levert iets in doordat hij een tweede blazer naast zich moet dulden, maar overtuigt volledig tijdens zijn solomomenten. Vooral het spel in het lage register van zijn basklarinet maakt veel indruk. De contrabas van Ekincioglu wordt met tape bij elkaar gehouden en dat oogt kwetsbaar. Het mag de pret niet drukken, zoals het speelplezier sowieso van het vijftal afstraalt. Hadow is met zijn drumspel een krachtige en betrouwbare motor. De muziek kan alle kanten opschieten. In een rustig gedeelte kan plots fors worden uitgehaald en ritmes worden met speels gemak onderuit gehaald om er na enkele vrije escapades weer naar terug te keren. Het rockt en het is experimenteel tegelijk. Een mooie combinatie.

Senga Etna & Friends
De reguliere afsluiter van het festival is een een kwintet waarvan de basis wordt gevormd door Senga Etna. Dat is de naam waaronder Edward Capel (alt- en sopraansaxofoon, altklarinet, elektronica) en Rik van Iersel (drums en percussie) samen muziek maken. Voor het festival is de bezetting uitgebreid met trompettist Bart Maris, gitarist Jacq Palinckx en contrabassist Peter Jacquemyn. Dit kwintet vaart muzikaal een beduidend ingewikkelder koers dan Kuhn Fu. Er is geen sprake van thema’s, riffs, licks of hooks waar de muziek aan opgehangen kan worden. Het vijftal improviseert, geeft elkaar ruimte voor solomomenten, maar opereert vooral gezamenlijk als een uit verschillende individuele stemmen bestaande unit. De set bestaat uit een lang stuk waarin de muzikale elementen zijn ingebed. Maris is een trompettist die zich moeiteloos aan zijn muzikale omgeving lijkt aan te passen zonder zijn eigen stem verloren te laten gaan. Capel is ook een begenadigd solist, daarbij soms gebruik makend van loops om zijn spel meerduidig te maken, terwijl Palinckx zijn gitaar met allerhande objecten prepareert en bespeelt. Drummer Van Iersel lardeert zijn spel met het luiden van grote koebellen en Jacquemyn speelt niet alleen bas maar gebruikt ook zijn stembanden voor keelzang. Het is een amalgaam van muzikale componenten en tijdens de talrijke gezamenlijke momenten leidt dat tot een welhaast kakofonisch geheel dat op een of andere manier toch in juiste banen wordt geleid. Het is niet de makkelijkste kost, maar het intrigeert zonder meer.

Mofaya! (2)
Segna Etna & Friends staan als afsluiter van het festival op het programma, maar er volgt nog een toetje. John Dikeman heeft kennelijk beloofd het festival af te sluiten en hij wordt aan zijn woord gehouden. En dus krijgen we nog een keer Mofaya! te horen, nu als kwartet met Peter Jacquemyn en Bart Maris. Het geduld van het publiek wordt wel op de proef gesteld, want het duurt wat lang voordat daadwerkelijk kan worden begonnen. Het wachten wordt echter beloond, want het kwartet sluit het festival fraai en op energieke wijze af. Door de inbreng van twee extra muzikanten krijgt de muziek van Mofaya! een andere dimensie en zowel Jacquemyn als Maris blijken zich in de krachtige freejazz als een vis in het water te voelen.

Met deze korte set eindigt editie nummer vijf van dit kleine, sfeervolle en vooral muzikaal rijke festival even onstuimig als het begon. Organisator Eric grapt nog dat het de laatste keer is, maar ongetwijfeld zal hij volgend jaar opnieuw een interessante line-up presenteren.” OPDUVEL